Projekt ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy oraz projekt nowelizacji ustawy o Policji
W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów znalazł się „Projekt ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw”. (Numer projektu UD541). Oraz projekt nowelizacji ustawy ustawy o Policji
Biorąc pod uwagę datę zamieszczenia projektu, może on stanąć już na najbliższym, wtorkowym posiedzeniu Rady Ministrów.
Projekt powstał jako efekt Porozumienia zawartego pomiędzy ministrem i stroną związkową w dniu 8 listopada 2018 r. Strona związkowa oczekuje, że przedstawiony projekt będzie uwzględniał wszystkie uwagi zgłoszone w kolejnych turach rozmów poświęconych realizacji Porozumienia oraz przedstawione stanowisko w kwestii wprowadzenia od dnia 1 lipca 2019 roku odpłatności w wysokości 100% za czas służby funkcjonariuszy przekraczających określone normy dla poszczególnych formacji oraz rezygnacji z wymogu ukończonych 55 lat uprawniających do nabycia emerytury policyjnej.
*********
Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie
I. Potrzeba nowelizacji przepisów ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin wynika z ustaleń:
– Porozumienia z dnia 8 listopada 2018 r. zawartego pomiędzy Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Stroną Społeczną reprezentowaną przez przedstawicieli związków zawodowych zrzeszających funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej w zakresie usunięcia w art. 18 b ust. 1 ustawy warunku ukończenia 55 roku życia, w terminie umożliwiającym wejście zmian od dnia 1 lipca 2019 r.,
– Porozumienia z dnia 21 listopada 2018 r. zawartego pomiędzy Szefem KAS a Stroną Społeczną reprezentowaną przez przedstawicieli związków zawodowych działających w KAS w zakresie:
– zniesienia wymogu ukończenia 55 lat życia jako jednego z warunków nabycia praw emerytalnych przez funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej (SCS) oraz Służby Celnej (SC) – zmiana art. 12 ust. 2 i 3 oraz art. 18 b ww. ustawy,
– zmiany art. 5 ust. 4 ww. ustawy przez dodanie w tym przepisie funkcjonariuszy SCS i SC oraz objęcie ich analogiczną, jak w przypadku pozostałych służb mundurowych w państwie, zasadą ustalania podstawy wymiaru emerytury lub renty bez jej zmniejszania o skutki przebywania funkcjonariusza na zwolnieniu lekarskim, urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopie rodzicielskim,
– zmiany art. 13 ust. 1 ww. ustawy przez dodanie przepisu zrównującego dla funkcjonariuszy SC okresy od 15 września 1999 r. do dnia przekształcenia stosunku pracy w stosunek służby (tj. do dnia otrzymania aktu mianowania do służby celnej) z okresem służby celnej.
II. Potrzeba nowelizacji przepisów ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej, ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej oraz ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Służbie Ochrony Państwa stanowi wykonanie przepisów § 3 ust. 1 i 2 zawartego w dniu 8 listopada 2018 r. Porozumienia pomiędzy Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Stroną Społeczną reprezentowaną przez przedstawicieli związków zawodowych zrzeszających funkcjonariuszy służb resortu spraw wewnętrznych i administracji.
W świetle obowiązujących przepisów w przypadku Policji rekompensata pieniężna przysługuje wyłącznie na podstawie art. 13 ust. 4a pkt 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, tj. za wykonywanie zadań w czasie przekraczającym normę określoną w art. 33 ust. 2 ww. ustawy, określonych w porozumieniu zawartym pomiędzy organem wykonawczym powiatu lub gminy a właściwym komendantem powiatowym (miejskim) Policji. Co do zasady formę rekompensaty za ponadnormatywny czas pełnienia służby policjanta stanowi roszczenie o udzielenie równoważnego czasu wolnego.
Z uwagi na pojawiające się nowe zadania realizowane przez policjantów niejednokrotnie do zapewnienia sprawnego działania jednostki niezbędne jest częste zwiększanie wymiaru służby funkcjonariuszy ponad ustawowe normy. W konsekwencji potrzeba zapewnienia sprawnego funkcjonowania jednostek w celu realizacji wszystkich zadań nakładanych na Policję powoduje, że przysługujący funkcjonariuszom ekwiwalent w postaci udzielenia czasu wolnego za czas przepracowany ponad wymiar często nie może zostać przyznany. Dodatkowo rozliczenie czasu służby przekraczającego normę określoną w art. 33 ust. 2 ww. ustawy następuje w 3-miesięcznym okresie rozliczeniowym, co utrudnia efektywne planowanie służb i prawidłowe funkcjonowanie jednostki.
W przypadku Straży Granicznej rekompensata za czas wolny od służby przysługuje na podstawie art. 118 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej. Za niewykorzystany czas wolny od służby udzielany na podstawie art. 37 ust. 3 ww. ustawy, wypłacany jest ekwiwalent pieniężny w dniu zwolnienia ze służby funkcjonariusza, jednocześnie będąc formą rekompensaty za ponadnormatywny czas pełnienia służby. Z uwagi na pojawiające się nowe zadania realizowane przez Straż Graniczną, m.in. prowadzenie działań o charakterze migracyjnym, niezbędne jest zwiększanie wymiaru służby funkcjonariuszy ponad ustawowe normy. W konsekwencji potrzeby zapewnienia sprawnego funkcjonowania jednostek organizacyjnych SG, przysługujący funkcjonariuszom czas wolny za godziny przepracowane ponad wymiar służby nie może zostać przyznany w całości ze względu na konieczność zapewnienia efektywnego planowania służb granicznych, celem prawidłowego zabezpieczenia działań realizowanych przez formację.
W odniesieniu do Państwowej Straży Pożarnej za wykonywanie zadań w czasie przekraczającym normę określoną w art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej przysługuje rekompensata pieniężna (art. 93 ust. 1 pkt 4a ustawy), która za jedną godziną służby stanowi 60% z 1/172 przeciętnego uposażenia funkcjonariusza.
W przypadku PSP zmiana dotyczy wysokości tej rekompensaty za jedną godzinę służby pełnionej ponad normę ze stawki jednolitej dla każdego strażaka niezależnie od wykonywanej funkcji i stanowiska na stawkę uzależnioną od indywidualnego uposażenia strażaka w wysokości 1/172 ze 100% należnego średniego uposażenia w okresie rozliczeniowym.
W Służbie Ochrony Państwa proponowana zmiana ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Służbie Ochrony Państwa dotyczy wprowadzenia świadczenia w postaci rekompensaty pieniężnej za czas służby funkcjonariuszy SOP przekraczający 40 godzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 6 miesięcy. W dotychczasowym stanie prawnym takie świadczenie nie funkcjonuje w tej formacji. Ponadto w art. 6 pkt 5 projektu ustawy w odniesieniu do Służby Ochrony Państwa zaproponowano nowelizację art. 174 ustawy o Służbie Ochrony Państwa przez wprowadzenie przepisu, że funkcjonariuszowi zwolnionemu ze służby nagrodę roczną wypłaca się w terminie 14 dni od dnia zwolnienia.
Istota rozwiązań ujętych w projekcie
I. Nowelizacja przepisów ustawy prowadzi do ujednolicenia zasad emerytalnych we wszystkich grupach służb mundurowych – zarówno w zakresie warunków nabycia praw emerytalnych, jak również podstawy ustalenia świadczeń emerytalnych. Wpłynie również na zwiększenie efektywności realizacji zadań w Służbie Celno-Skarbowej dzięki uelastycznieniu zasad przechodzenia funkcjonariuszy na emeryturę i możliwości powołania nowych funkcjonariuszy.
II. Ze względu na specyfikę ustawowych zadań formacji resortu spraw wewnętrznych i administracji mających na celu przede wszystkim stałe zapewnianie bezpieczeństwa i porządku publicznego, ochrony granicy państwowej oraz ochrony życia i zdrowia ludzi, a także mienia, wskazane jest wprowadzenie zmian w przepisach pozwalających na zapewnienie właściwego planowania i ewidencjonowania czasu służby policjantów, funkcjonariuszy Straży Granicznej, strażaków Państwowej Straży Pożarnej oraz funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa, a także sprawnego funkcjonowania jednostek organizacyjnych Policji, SG, PSP uwzględniając zasadę rekompensowania służby w czasie przekraczającym normę ustawową.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw ma na celu usunięcie warunku ukończenia 55. roku życia uprawniającego do nabycia emerytury policyjnej, jak również wprowadza regulacje w ustawach pragmatycznych poszczególnych formacji w zakresie rekompensaty pieniężnej w zamian za czas służby przekraczający normę 40-godzinnego tygodnia służby, w okresach rozliczeniowych od 1 stycznia do 30 czerwca danego roku oraz od 1 lipca do 31 grudnia danego roku.
W zamian za czas służby przekraczający normę funkcjonariuszowi przysługiwać będzie w okresie rozliczeniowym czas wolny od służby w tym samym wymiarze albo po zakończeniu okresu rozliczeniowego rekompensata pieniężna, o ile w terminie 10 dni od zakończenia okresu rozliczeniowego nie wystąpi z wnioskiem o udzielenie czasu wolnego od służby w tym samym wymiarze.
Rekompensata pieniężna wynosić będzie 1/172 części miesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym należnego na stanowisku zajmowanym w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego za każdą godzinę ponadnormatywnego czasu służby, za wyjątkiem strażaków dla których rekompensata pieniężna wynosić będzie 1/172 średniego miesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnego strażakowi w okresie rozliczeniowym.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu MSWiA
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu Jarosław Zieliński Sekretarz Stanu
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM MSWiA
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM II kwartał 2019 r.
Projekt w Biuletynie KPRM – tutajźródło: https://bip.kprm.gov.pl/kpr/form/r32672957,Projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-zaopatrzeniu-emerytalnym-funkcjonariuszy-Polic.html
źródło: ZGNSZZP